Δευτέρα 17 Δεκεμβρίου 2012

Οι Βιταμίνες


Τώρα θα πει κάποιος τι ασχολούμαστε με τέτοια ειδικά θέματα, αυτά είναι της αρμοδιότητας των γιατρών και των διαιτολόγων, αλλά η απάντηση είναι έτοιμη, οι ειδικοί μπορούν να ασχολούνται με τα θέματα της επιστήμης τους και να γράφουν και συνταγές (και  τώρα τελευταία μπερδεύονται με τις ηλεκτρονικές) δεν τους εμποδίζει κανένας, αλλά κι’ εμείς στο μέτρο του δυνατού, έχουμε το δικαίωμα να λέμε τη γνώμη μας με τον τρόπο μας, να φέρνουμε τη συζήτηση προς το ευτράπελο για να νοστιμίζουν αυτές οι βιταμίνες, άσχετα αν το μουρουνόλαδο και ποιος το θυμάται πια, αυτό το τόσο ωφέλιμο σιρόπι, δε νοστιμίζει με τίποτα, με ό τι και να το ανακατέψεις τη μυρουδιά του τη ψαρίσια θα την έχει. .  .είπαμε ποιος το θυμάται, όμως κυκλοφορεί και τώρα, μα νομίζω ότι στην ηλικία που φτάσαμε  δε μας χρειάζεται. . . .
πάντως και μόνο για . . . ιστορικούς λόγους θα πρέπει να αναφέρουμε ότι το μουρουνόλαδο κυκλοφορούσε τόσο σε μπουκαλάκια, όσο και σε χάπια, κάτι μικρά χαπούδια  καφέ λίγο μακρουλούτσ΄κα που όταν τα έριχνες με δύναμη στο πάτωμα ξανασηκώνονταν όπως οι μικρές μπαλίτσες, είχαν  σχήμα και μέγεθος όπως είναι τα αυγά της γκουστέρας για όποιον τα ξέρει και καταπίνονταν πιο εύκολα, αφού με τα χάπια αποφεύγαμε εκείνη τη μυρωδιά που είχε το σιρόπι, τέλος πάντων για να συνεχίσουμε, το κάθε  σοβαρό έχει και το αντίθετό του, όλα στη φύση είναι ζευγάρια, αρσενικό-θηλυκό, μέσα- έξω, κατασιαμέσα-κατασιαόξου(!!), επάνω -κάτω, συν-πλην, πικρό-γλυκό, χοντρός-λιμκιάρ’ς, ψ’λός-κοντός, κοντός- κουdακνός κλπ κλπ,  γι’ αυτό οι επιστήμονες ας κάνουν σοβαροί τη δουλειά τους, όπως πρέπει, κι’ εμείς θα πάρουμε τα πράγματα από την απέναντι μεριά, από τη μεριά του χαμόγελου και του αστείου, γιατί κατά τη γνώμη μας, καί  το σοβαρό χρειάζεται βέβαια, αλλά το σοβαρό έχει και το αντίθετό του που είναι το αστείο κι’ έτσι, αφήνουμε τους διαιτολόγους να μετρούν τις θερμίδες και να δίνουν λίστες με φαγητά και θερμίδες στους υπέρβαρους, αλλά με τις τελευταίες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις, έρχονται κάτι δίαιτεεεεεες μά κάτι δίαιτεεεεες, που οι χοντρές ακόμα δεν κατάλαβαν τίποτα, και τότε να δούμε αν θα προλαβαίνουμε τις αυξήσεις, όχι τις αυξήσεις στα είδη πολυτελείας, αλλά στα βασικά τρόφιμα, και να δούμε αν θα ξαναθυμηθούμε τον κήπο δίπλα στο σπίτι και το χωράφι στο χωριό,  αλλά τι μας φταίνε οι υπέρβαροι,  προχωρούμε από τη μεριά μας στην εξέταση του θέματος, για τις βιταμίνες δηλαδή, που αιτία ήταν μια ανάμνηση από τα παλιά, από το δημοτικό σχολείο που πηγαίναμε τότε στα δύσκολα χρόνια, δύσκολα για όλους, καμένο το σχολείο μας και το μάθημα γίνονταν σε μια προκατασκευασμένη παράγκα ξύλινη, την είχε στείλει τότε  κάποια οργάνωση του ΟΗΕ η ΟΥΝΡΑ, ούτε γνωρίζαμε τι ήταν, τη λέγαμε ΟΥΝΤΡΑ τότε και ξέραμε ότι μοίραζε τρόφιμα και όλοι έλεγαν ότι ήταν αμερικάνικη, ούτε ραδιόφωνα είχαμε και εφημερίδες δεν κυκλοφορούσαν στα χωριά, από πού να μάθεις, οι μεγάλοι βέβαια ήξεραν, αλλά συζητούσαν χαμηλόφωνα και τα βράδια μαζεύονταν νωρίς, κυκλοφορούσαν μόνο μερικοί, της ίδιας ποιότητας πάντοτε, σε όλες τις  παρόμοιες ανώμαλες καταστάσεις.      
Δυο ξεχωριστές αίθουσες είχε το σχολείο μας, οι τρεις μικρές τάξεις στη μία οι μεγάλες στην από κει, τα θρανία με μεγάλα σανίδια από ξύλο οξυάς κομμένα στο πριστήριο του χωριού, ο Γρηγόρης Κακλαμάνος τα έκανε δωρεά, ας το αναφέρουμε αυτό, οι Κακλαμαναίοι Γιώργος και Γρηγόρης  είχαν τη  μοναδική κορδέλλα- πριστήριο στην περιοχή,  με κορδελά τον μπάρμπα Χρήστο   και κάποτε (τέλος Απρίλη ήταν θαρρώ) το πριστήριο κάηκε,  μεγάλα τα θρανία, τόσο μεγάλα που στο καθένα καθόμασταν  οχτώ παιδιά και μπαινοβγαίναμε από κάτω, τα μαθήματα παρά την ανωμαλία της εμφυλιοπολεμικής περιόδου γίνονταν κανονικά και μπορεί να πει κανείς χάρη στο μεράκι του συγχωριανού μας δασκάλου του αείμνηστου Ηρακλή, μάθαμε όσα χρειαζόμασταν και ίσως πολύ περισσότερα, όλα πήγαιναν καλά, Μάης ήταν προς το τέλος του και κάποια μέρα καναδυό ώρες πριν να σχολάσουμε, άνοιξε η μεγάλη πόρτα του ξύλινου λυόμενου και μπήκαν μέσα  πέντε- έξι καλοντυμένοι άνθρωποι, ανάμεσα τους και μία γυναίκα, νέα και όμορφη, πρώτη φορά βλέπαμε τόσο καλοντυμένη κυρία, με μεταξωτές κάλτσες, δε μιλούσαν τη γλώσσα μας, μόνο ένας κύριος  τους άκουγε και εξηγούσε τις ερωτήσεις τους καθώς μιλούσαν ένας ένας, ήταν Σουηδοί λέει και Καναδοί, είπε ο κύριος στα Ελληνικά ότι ήταν από την ΟΥΝΡΑ και ρωτούσε το δάσκαλό μας, απαντούσε ο δάσκαλος και ο ξένος κύριος τους εξηγούσε στη γλώσσα τους τις απαντήσεις, θυμάμαι ότι μας έβλεπαν με ευγένεια και ήταν όλοι τους χαμογελαστοί, καναδυό σήκωσαν τις υφαντές τσάντες και εξέτασαν τα αναγνωστικά και ένας πήρε στα χέρια το λαγοπόδαρο με το οποίο σβήναμε τον πίνακα και το περιεργάζονταν, ρώτησαν πόσα παιδιά έχει το σχολείο, αν τα βλέπει ποτέ γιατρός, ο ένας που ήταν κατάξανθος ρώτησε για την αριθμητική και μάλιστα με σήκωσε στον πίνακα να προσθέσω δύο ετερώνυμα κλάσματα, έκανα στα γρήγορα τις πράξεις σωστά και η ξένη κυρία με πλησίασε και είπε να ανοίξω το στόμα μου, με αγκάλιασε και με πίεσε κάτω από τις μασχάλες και στο λαιμό, το ίδιο έκανε και σε δυο τρία  άλλα παιδιά και ρώτησε το δάσκαλό μας αν παίρνουμε βιταμίνες, ο δάσκαλος ρώτησε τι εννοεί και εκείνη ξαναρώτησε αν τρώμε φρούτα και μάλιστα επέμενε να μάθει τι είδους φρούτα τρώμε, ο Δάσκαλός μας ξεθαρρεμένος είπε ότι τα παιδιά τρώνε πολύ λίγα φρούτα απ’ αυτά που πωλούν στα μαγαζιά, ρώτησαν αν στο χωριό υπάρχουν κι’ άλλα φρούτα ντόπια κι’ ο Δάσκαλος απάντησε ότι έχουμε διάφορα  καρποφόρα δέντρα και όλα τα παιδιά τρώνε απ’ αυτά, άρχισε να λέει για κεράσια, μήλα, δαμάσκηνα, ροδάκινα, αχλάδια, σταφύλια, ρώτησαν αν υπάρχουν άγρια φρούτα κι’ ο δάσκαλός μας ξεθαρρεμένος απάντησε ότι έχουμε κράνα, έχουμε βάτσινα και άλλα,  είπε για τα χαμοκίσσαρα (τις άγριες φράουλες),τα κάστανα και τα καρύδια, αυτά τρώμε όλοι είπε και το χειμώνα τρώμε από τα ίδια φρούτα όσα μπορούν να διατηρηθούν ξερά, ο μεταφραστής έλεγε έλεγε και οι ξένοι κουνούσαν τα κεφάλια τους   με τέτοιο τρόπο που έδειχναν ικανοποιημένοι από τις απαντήσεις του δασκάλου μας, ένας έγραφε συνέχεια σε ένα μπλοκ, είπαν κι’ άλλα, ρώτησαν αν πίνουμε γάλα, πίναμε γάλα κάθε πρωί, γάλα σκόνη με κακάο που το παρασκεύαζαν εκεί, στο σχολείο μαζί και σταφιδόψωμο  και στο τέλος ένας απ’ όλους ο πιο σοβαρός έδωσε συγχαρητήρια στο δάσκαλό μας και είπε  μπράβο στα παιδιά που είμαστε έξυπνα και γεμάτα υγεία, αλλά και στους γονείς μας που  φροντίζουν   για τη σωστή διατροφή μας, είπε ότι η κυρία είναι γιατρός για τα παιδιά και όλοι είναι δάσκαλοι και καθηγητές, ήρθαν από χώρες μακρινές και θέλουν να μας βοηθήσουν, ήρθαν λέει από τον Καναδά και τη Σουηδία. Μας χαιρέτησαν ευγενικά και έφυγαν, έξω τους περίμεναν δύο στρατιωτικά αυτοκίνητα. Πέρασαν τα χρόνια και ο δάσκαλός μας συνταξιούχος πια ρωτούσε συνέχεια κάθε φορά που μας συναντούσε, ρωτούσε και χαίρονταν για την πρόοδό μας, κάθονταν μαζί μας πολλές φορές στην πλατεία και μας άκουγε, πότε πότε θυμόταν περιστατικά από τα χρόνια που δίδασκε στο σχολείο μας, εκείνα τα δύσκολα χρόνια, και κάποια φορά τού θύμισα το περιστατικό με τους ξένους που ήρθαν έτσι     ξαφνικά στο σχολείο, είχαν περάσει τόσα χρόνια από τότε,  θυμήθηκε όμως ο δάσκαλός μας, θυμήθηκε το μπέρδεμα με τις βιταμίνες, τα φρούτα που αράδιασε και γελώντας μας είπε, « ξέχασα τότε, ξέχασα να πω για τα ζούρβα και τ’ αγκόρνιτσα. . .». Αυτός ήταν ο δάσκαλός μας ο αείμνηστος Ηρακλής Παπαργυρίου που τότε για να βγει ασπροπρόσωπο το χωριό και το σχολείο, όταν ήταν να δώσουμε εξετάσεις για το γυμνάσιο,- έτσι ήταν τότε, στο  Γυμνάσιο έμπαινες με εξετάσεις- μάς προετοίμασε, μας «προγύμνασε» στο σπίτι του αφιλοκερδώς και η χαρά του ήταν μεγάλη γιατί όλοι  περάσαμε στις εξετάσεις και μάλιστα με καλούς βαθμούς. Σ’ ευχαριστούμε  Δάσκαλε. 
                                                                  Βαγγέλης Μαυροδής


Και ολίγα επεξηγηματικά.
 Ζούρβο και Σούρβο είναι ο καρπός της ζουρβιάς που στην επιστημονική της ονομασία λέγεται Sorbus και οι καρποί της ωριμάζουν το φθινόπωρο. Η Ζουρβιά προφέρεται χωρίς –γ-,δε λέμε δηλαδή Ζουρ- βγιά, αλλά η δεύτερη συλλαβή αυτό το –βιά ακούγεται όπως η δεύτερη συλλαβή στη λέξη  κρα-νιά, απλό είναι, αλλά χρειάζεται. .  .εξάσκηση. . και ενικός η Ζουρβιά, πληθυντικός οι Ζουρβές. Στα δάση γύρω από το χωριό μας έχει πολλές Ζουρβές και όλοι μας  έχουμε φάει ζούρβα που τα βάζαμε μέσα σε μια κοπάνα και κάθε μέρα τα ανακατεύαμε διαλέγοντας τα ώριμα που παίρνουν ένα καφέ χρώμα, για να τα φάμε. Τα ζούρβα ήταν το φθινοπωρινό φρούτο, μαζί με τα  «αγκόρνιτσα»,τα «γκόρτσα» όπως τα λένε αλλού, που είναι τα άγρια αχλάδια, στυφά γεμάτα αποξυλωμένα κύτταρα, αλλά τα τρώγαμε, έτσι για ποικιλία, χωρίς να μας τα συστήσει κάποιος ειδικός διαιτολόγος. Συνήθως οι μερακλήδες μπαρμπάδες, τις αγκορνιτσιές τις μπόλιαζαν και τις έκαναν αχλαδιές. Και το εμβόλιο το έβαζαν ψηλά, για να μην το φτάνουν τα ζώα και το καταστρέφουν.
Και άντε και κουτσά στραβά το γράψαμε κι’ αυτό, και, μπορεί όλα να μην αρέσουν σε πολλούς, αλλά αν σκεφτεί κανείς ότι κάθε τι που σε απομακρύνει από τις σοβαρές σκοτούρες και τα άλυτα προβλήματα, κέρδος είναι, έ, δε χάνει και τίποτα να διαβάσει τα παραπάνω και να θυμηθεί παρόμοια περιστατικά από τη δική του ζωή, ή απλώς να αδιαφορήσει, χαμογελαστός όμως, κι’ αν έχει κάποιος να προσθέσει και κάτι άλλο καλό θα ‘ναι, θα πλουτίσουμε τις γνώσεις μας γύρω από την ωφελιμότητα των ζούρβων γενικώς. . .  .τα οποία ζούρβα φροντίστε να τα δοκιμάσετε αν τα βρείτε, είναι οι ζουμεροί καρποί από τους οποίους βγήκε για πρώτη φορά το Σορβικό Οξύ  αυτό το πολύτιμο και ακίνδυνο συντηρητικό των τροφίμων. Πάντως μπροστά στο σπίτι μου εδώ που μένω στην Ξάνθη, έχω φυτεμένη μια Ζουρβιά φερμένη από το χωριό, θυγατέρα της Ζουρβιάς του Ρίζου, εκείνης της θεόρατης που βρίσκονταν εκεί προς τις «Γιέλκες» στο δρόμο πηγαίνοντας για για το δικό μας βουνό την «Καμήλα»  και περιμένω καρπούς στα επόμενα χρόνια, αν δεν την πείραξε η. . .  ξενιτιά, έτσι μοναχή που είναι αλάργα απ’ τον τόπο της, θα δείξει…
Οι Βιταμίνες γράφτηκαν πριν από πολλά χρόνια, αλλά συνέχεια συμπληρώνονται. Ως εδώ όμως και πολύ κρύο σήμερα.  Και το πετρέλαιο ακρίβυνε, πούντιασάμι. . αλλά νάμαστε καλά, να . . . ζήσουμε  να πούμε κι’ άλλα.  . . 
ΞΑΝΘΕΙΑΘΡΗΙΚΗΣΜΗΝΟΣΜΑΙΜΑΚΤΗΡΙΩΝΟΣΛΗΓΟΝΤΟΣ (και Μαιμακτηριών, ο Μήνας των αρχαίων από 16/11-15/12 που γιόρταζαν για καλό κα ήπιο χειμώνα.)









Δεν υπάρχουν σχόλια: